De toekomst in finance is aan de generalist, zeker in een tijd van snelle marktveranderingen en (mede door het coronavirus COVID-19) de dreiging van een economische crisis. Van (interim) finance professionals anno 2022 wordt verwacht dat ze aan tig eisen voldoen, zowel vakinhoudelijk, systeemtechnisch, branchespecifiek als beschikkend over soft skills én internationale ervaring.
Het pleit voor de financieel generalist die een variëteit aan kennis en ervaring op het CV heeft staan en een succes kan maken van de continue veranderingen waarmee hij wordt geconfronteerd. Ben je benieuwd naar de onderbouwing en uitdieping van dit statement? Lees dan verder…
Het is de rode draad door mijn eigen carrière. Nog geregeld zet de vraag “Kies jij voor een financieel generalist of specialist?” mij aan het denken en discussieer ik hierover met andere finance professionals. Na de universiteit ben ik gestart als Financieel Consultant bij Deloitte waar ik veel uiteenlopende opdrachten heb gedaan en in verschillende sectoren werkzaam ben geweest.
Daarna heb ik een aantal jaren ‘aan de andere kant van de tafel’ gezeten en gewerkt op financiële afdelingen als Financial Controller, Manager Internal Reporting en Business Controller. In die functies miste ik echter het advieswerk en de afwisseling waardoor ik twee jaar geleden besloot om bij Agium te gaan werken, een ambitieus groeibedrijf dat verder gaat dan financiële detachering. Hier kan ik als professional mijn talent inzetten om iets waardevols achter te laten.
Wat voor Financial ben jij?
Ik zou mezelf eerder als generalist bestempelen dan als specialist. Wellicht houdt deze vraag jou ook bezig en helpt deze reflectie om over je eigen situatie na te denken óf om een geschikte (interim) financial voor jouw team te vinden! Allereerst geef ik je een korte schets van beide profielen.
De specialist
De specialist weet veel van zijn of haar specifieke kennisdomein, zoals het opstellen van jaarrekeningen, financiële consolidatie, business control en management- en KPI rapportages. De specialist hoeft niet (snel) anderen te raadplegen en zijn toegevoegde waarde is voor de organisatie duidelijk, wat vertrouwen geeft als een specifiek probleem moet worden opgelost.
Daarnaast is inwerken bij een specialist nagenoeg niet nodig, want het specifieke vakgebied is bekend terrein. Voor finance professionals in een bepaalde niche worden relatief hoge tarieven betaald. Een mogelijk nadeel is dat specialisten het risico lopen vastgeroest te raken in hun vakgebied en daardoor niet meer over andere zaken worden geraadpleegd. Ook zou hun kennis achterop kunnen raken of zelfs verdwijnen door digitalisering en robotisering.
Bepalende factoren
De keuze voor een generalist of specialist kan afhangen van de grootte van de organisatie. Kleinere organisaties zoeken vaker generalisten omdat een beperkt aantal mensen aangenomen kan worden en men dus op zoek is naar ‘het schaap met de vijf poten’. Grotere organisaties zoeken eerder naar een professional met een specifiek profiel.
En dan zijn er ook nog technologische ontwikkelingen zoals robotisering, artificial intelligence en de beheersing van data waardoor de rol van de financial verandert en taken van de financiële medewerker worden geautomatiseerd. Voor professionals maakt dit het vak interessanter, omdat de technologie een deel van de repeterende activiteiten vervangt, maar als dat niet jouw specialisme is, dan vormt het een bedreiging.
Ik ben ervan overtuigd dat er altijd specialisten nodig zullen zijn om de veranderingen op specifieke onderdelen van het financiële vakgebied bij te kunnen houden of op te lossen. Echter, door de steeds sneller veranderende markt is het voor een typische generalist gemakkelijker om mee te veranderen en daarmee het hoofd boven water te houden.
Zou het dan kunnen zijn dat er in de toekomst meer vraag is naar een financieel generalist in plaats van een specialist?
Theorieën uitgelicht
Om dit door middel van een theoretisch kader te onderzoeken verwijs ik allereerst naar het boek Waarom generalisten verder komen, uitgelicht in het FD en op de shortlist van The Financial Times.
De Amerikaanse wetenschapsjournalist David Epstein heeft verschillende modellen onderzocht, waaronder het zogenaamde specialistenmodel. Wie zich al op jonge leeftijd specialiseert en vervolgens duizenden uren oefent, zal het volgens de voorstanders van dit model ver schoppen. Epstein vergelijkt dit met sporters die juist via het generalistenmodel aan de top zijn gekomen. Wetenschappelijke studies over de ontwikkeling van sporters laten zien dat de succesvolste atleten gewoonlijk pas later beginnen met gericht oefenen.
Zij hebben eerst een proefperiode, waarin ze veel dingen uitproberen op een ongestructureerde manier. Zo ontdekken ze wat ze leuk vinden en waar ze goed in zijn. Andere studies geven aan dat vroege specialisatie wél resultaat oplevert, maar dat komt omdat er dan sprake is van een ‘vriendelijke’ leeromgeving, waarbij de sporter zich verbetert door simpelweg de activiteiten te herhalen.
De regels van het spel zijn duidelijk en je krijgt snelle en accurate feedback door patronen die zich keer op keer herhalen. Het specialistenmodel werkt alleen niet in een ‘gemenere’ leeromgeving, waar de regels van het spel vaak onduidelijk of onvolledig zijn; ofwel het huidige data- en informatietijdperk. Verandering is hier het sleutelwoord, want wat vandaag geldt, is morgen achterhaald. Daarmee pleit Epstein voor generalisten.
Een onderzoek in de financiële sector wordt uitgelicht in een artikel in Harvard Business Review, ontwikkeld door Jennifer Merluzzi (professor & hoogleraar management aan de Tulane University in New Orleans) en Damon Phillips (business strategist & professor aan de Columbia Business School in New York).
Zij volgden 400 studenten die in 2008/2009 zijn afgestudeerd aan toonaangevende MBA-opleidingen in de Verenigde Staten en vervolgens in de richting van investment banking zijn gaan werken. Zij hebben de studenten ingedeeld in een generalist- en specialistgroep op basis van gedetailleerde profielschetsen. Bij het vergelijken van de groepen bleek dat de generalisten een grotere banenkans hadden dan de specialisten in termen van aantal aanbiedingen en beloning (hogere instapbonus en hoger salaris).
De vraag die bij mij opkomt is dan ook: wat zijn de implicaties hiervan voor mijzelf? Als generalisten betere kansen krijgen, werkt dat dan ook zo voor ons als interim finance professionals?
Generalist of specialist bij interim finance?
Ongeacht of je jezelf schaart onder specialisten of generalisten, in de markt van interim finance is het belangrijk dat je jezelf kunt onderscheiden van de concurrentie. Je moet kunnen uitleggen hoe jij het verschil maakt voor een potentiële opdrachtgever. Daarbij is het cruciaal om concreet te zijn over je toegevoegde waarde, je vaardigheden en de rol die je hebt gespeeld bij eerder behaalde successen.
Mijn visie is dat je voor interim finance rollen in ieder geval moet kunnen aantonen dat je aspecten van beide profielen bezit. Enerzijds moet je uitgebreide financiële kennis hebben (specialist) en anderzijds moet je breed inzetbaar en flexibel zijn om jezelf snel in een nieuwe omgeving wegwijs te kunnen maken (generalist).
“Be a specialist in your topic and a generalist in your skills.”
Betere kansen voor generalisten?
Als ik kijk naar mijn eigen omgeving en de sollicitatiegesprekken die ik heb gevoerd voor zowel vaste als tijdelijke functies, heeft het finance domein meer baat bij het type generalist. Dit vanwege het feit dat generalisten veelzijdig, breed inzetbaar en snel ingewerkt zijn en daarnaast snel verbanden kunnen leggen en goed met veranderingen kunnen omgaan.
Ik heb gemerkt dat eisen worden gesteld aan zowel vakinhoudelijke als branchespecifieke en systeemgerelateerde kennis maar dat daarnaast ook moet worden voldaan aan de juiste persoonlijkheidskenmerken en internationale ervaring. Een lijst die (bijna) niemand volledig kan afvinken. Om deze reden is het naar mijn mening belangrijk een breed profiel te hebben om nieuwe materie snel eigen te kunnen maken.
Als generalisten betere kansen krijgen, werkt dat dan ook zo voor interim finance professionals in de huidige markt?
Wat denk jij?